แก๊ส เป็นสารที่ส่วนใหญ่แล้วจะยากต่อการตรวจจับ ยากต่อการมองเห็นด้วยตาเปล่าและยากต่อการควบคุม ด้วยคุณสมบัติที่ไม่สามารถจับต้องได้ เมื่อต้องการที่จะตรวจจับ ตรวจสอบ ควบคุม หรือใช้งานแก๊ส จึงต้องหาอุปกรณ์ที่ประดิษฐ์ขึ้นมาเพื่อการทำงานกับแก๊สด้วยเฉพาะ นอกจากนี้ ไม่ใช่เพียงแค่การใช้งานแก๊ส แต่ส่วนสำคัญในการทำงานกับแก๊สคือการรักษาความปลอดภัยด้วย เนื่องจากมีแก๊สหลายชนิดที่เป็นสารที่มีอันตรายได้ บ่อยครั้งเหตุเพลิงไหม้หรืออุบัติเหตุหลายอย่างเกิดจากการที่แก๊สรั่วในพื้นที่นั้น จึงต้องมีเครื่องมือเพื่อรักษาความปลอดภัยในพื้นที่ใช้แก๊สหลายชนิด
เครื่องมือแรกคือเครื่องมือตรวจจับแก๊สรั่ว เครื่องมือชนิดนี้มีความเฉพาะทางต่อการทำงานกับแก๊สมาก เพราะถูกออกแบบมาให้ตรวจจับแก๊สที่รั่วไหลโดยเฉพาะ แบ่งออกเป็นสองรูปแบบเพื่อการใช้งานหลักๆ คือแบบติดตั้ง ที่ใช้งานเครื่องตรวจจับแก๊สรั่วโดยการติดตั้งในพื้นที่ที่มีการใช้แก๊ส ทั้งในโรงงานอุตสาหกรรมและในห้องครัวของที่พักอาศัย เพื่อตรวจจับปริมาณของแก๊สที่รั่วออกจากท่อหรือส่วนที่กักเก็บแก๊ส และแจ้งเตือนเมื่อมีความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายจากแก๊สรั่ว นอกจากนี้ เครื่องตรวจจับแก๊สรั่วยังมีรูปแบบพกพา คือเครื่องตรวจจับแก๊สรั่วขนาดเล็กที่สามารถถือเดินไปยังที่ต่างๆ ได้ โดยส่วนใหญ่แล้วเครื่องตรวจจับแก๊สรั่วแบบพกพาจะเอาไว้ใช้ตามหาจุดที่เกิดแก๊สรั่ว เพื่อค้นหาต้นตอที่ต้องซ่อมแซมและแก้ไขจุดเสี่ยงต่อการเกิดแก๊สรั่ว
นอกจากเครื่องมือตรวจจับแก๊สรั่วแล้ว ยังสามารถใช้เครื่องมืออื่นๆ มาเสริมความปลอดภัยของการใช้แก๊สด้วยเช่นกัน อย่างเช่นเครื่องมือวัดคุณภาพของอากาศ ที่ช่วยตรวจจับความปนเปื้อนของอากาศ เครื่องมือชนิดนี้บางเครื่องสามารถตรวจสอบสารอันตรายในอากาศได้ด้วย เพื่อนำมาประเมินความบริสุทธิ์ของอากาศ อย่างไรก็ตาม การใช้เครื่องมือตรวจวัดคุณภาพอากาศทำได้เพียงการตรวจสอบสารอันรตรายบางอย่างที่มีผลต่ออากาศเท่านั้น การใช้เครื่องตรวจจับแก๊สรั่วโดยตรงจึงจะมีประสิทธิภาพและได้มาตรฐานการตรวจจับแก๊สมากกว่า
อย่างไรก็ตาม ปลอดภัยไว้ก่อนคือสิ่งที่ดีที่สุด หากมีเครื่องมือที่ช่วยตรวจสอบแก๊สรั่วหรือความเสี่ยงจากการใช้แก๊สอย่างครบครันก็จะช่วยการันตีมาตรฐานความปลอดภัยได้มากที่สุด การใช้ทั้งเครื่องตรวจจับแก๊สรั่วและเครื่องมือในการตรวจวัดคุณภาพอากาศร่วมกันก็จะช่วยป้องกันอันตรายจากแก๊สได้อย่างมีประสิทธิภาพและเพิ่มความปลอดภัยในการปฏิบัติงาน
